Là địa phương có đường biên dài với nước bạn Campuchia và cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh hàng năm đều đón rất đông người dân Campuchia sang làm ăn buôn bán và tham quan du lịch. Quần thể di tích lịch sử văn hoá và danh lam thắng cảnh Núi Bà Đen nổi tiếng của tỉnh Tây Ninh là một trong các điểm được nhiều khách du lịch ghé thăm.
Nằm rải rác từ chân núi lên đến đỉnh núi Bà Đen là hệ thống quần thể kiến trúc công trình tôn giáo: điện thờ, chùa, miếu, tháp... phản ánh những đặc trưng của văn hóa Phật giáo và tín ngưỡng dân gian. Hệ thống cáp treo đã được vận hành từ tháng 1 năm 2020 giúp các vị khách đến đây dễ dàng khám phá toàn cảnh Bà Đen.
Chùa Bà (Linh Sơn Tiên Thạch Tự hay còn gọi là chùa Phật, chùa Thượng) được hình thành năm 1745 và xây dựng năm 1763. Chùa lúc đầu chỉ là miếu nhỏ sau được xây dựng như ngày nay. Vị thần được thờ chính trên núi là Bà Đen hay còn gọi là Linh Sơn Thánh Mẫu. Đây là ngôi chùa cổ xưa nhất tại Tây Ninh.
Nơi thờ tự chính của chùa là hang đá rộng khoảng 5 m2, đặt điện thờ Bà Đen, người được vua Gia Long phong thánh hiệu "Linh Sơn Thánh Mẫu". Trong hang đá có tượng và tủ đựng y trang của Bà Đen do người dân dâng cúng.
Theo truyền thuyết, khi chúa Nguyễn Ánh bị quân Tây Sơn truy đuổi đã chạy đến núi Bà Đen lẩn tránh. Quân lính đói lả, chúa Nguyễn Ánh đã cầu khẩn xin giúp đỡ. Đêm đó, Bà Đen xuất hiện trong mộng của chúa và chỉ cho loại trái cây trên núi có thể cứu đói binh sĩ. Năm 1790, Nguyễn Ánh đưa binh lính quay lại núi đúc tượng, cất điện thờ.
Bên cạnh hang đá là chánh điện, được xây dựng năm 1996. Tiền đường thờ Tiêu Diện, tầng trên thờ Bồ Tát Di Lặc. Phía ngoài là sân thờ Bồ Tát Quan Âm, khách hành hương khi viếng đều sờ, lau mặt vào áo choàng của bà để lấy may mắn.
Chánh điện rộng hơn 200 m2, với nhiều cột kèo, gian thờ sơn son thếp vàng. Nơi này có tượng Phật Thích Ca cao 2,5 m; ở hai bên là các tượng Bồ Tát, Thập Bát La Hán...
Chùa Bà Đen là địa điểm hành hương của nhiều du khách mỗi khi đến Tây Ninh, đặc biệt là vào dịp Hội Xuân núi Bà Đen (tổ chức từ mùng 4 Tết Nguyên đán hàng năm) và Lễ Vía Bà diễn ra vào các ngày mùng 4,5,6 tháng 5 Âm lịch.
Khác với hệ thống chùa chiền của người Campuchia chỉ thờ duy nhất Đức Phật với màu sắc vàng nổi bật, hệ thống chùa tại Việt Nam ngoài Đức Phật còn thờ Quan Âm Bồ Tát và các vị La Hán.
Khu du lịch núi Bà Đen, Tòa thánh Cao Đài Tây Ninh, hồ Dầu Tiếng, Di tích quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, Vườn Quốc gia Lò Gò-Xa Mát là những điểm đến hấp dẫn, mang đậm nét đặc trưng riêng của du lịch Tây Ninh.
Tác giả:
Lam Linh.png)